Jelenia Góra przygotowuje się do wyjątkowej niedzieli. 31 sierpnia mieszkańcy będą świadkami historycznego momentu – odsłonięcia pomnika „Solidarności” przy kościele Podwyższenia Krzyża Świętego. To wydarzenie wieńczy 45 lat od powstania ruchu, który na zawsze zmienił oblicze Polski i Europy.
Uroczystości organizuje wspólnie Oddział Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu oraz Zarząd Regionu Jeleniogórskiego NSZZ „Solidarność”. Program obchodów Dnia Solidarności i Wolności został zaplanowany tak, by godnie upamiętnić dziedzictwo ruchu oraz jego lokalnych działaczy.
Jak „Solidarność” zmieniła mapę Europy
Sierpień 1980 roku zapisał się w historii jako moment przełomowy dla całego bloku wschodniego. Pokojowe protesty robotników, które rozpoczęły się w polskich stoczniach, szybko rozprzestrzeniły się na inne regiony kraju. Siła tego ruchu tkwiła w jego masowym charakterze i pokojowych metodach działania.
Podpisanie porozumień w Szczecinie i Gdańsku otworzyło drogę do systemicznych przemian. Władze PRL po raz pierwszy w historii musiały ustąpić przed społecznym naciskiem. Wydarzenia te zapoczątkowały proces, który doprowadził do upadku komunizmu w Polsce i innych krajach Europy Środkowo-Wschodniej, a ostatecznie przyczynił się do zakończenia zimnej wojny.
Dolnośląskie korzenie ruchu wolnościowego
Region dolnośląski odegrał kluczową rolę w sierpniowych wydarzeniach 1980 roku. Gdy wieści o strajkach na Wybrzeżu dotarły do lokalnych zakładów pracy, odpowiedź była natychmiastowa i jednoznaczna. Zakłady w Bogatyni, Bolesławcu i Pieńsku dołączyły do protestów, demonstrując solidarność z robotnikami północy.
Ta masowa mobilizacja w regionie znacząco wzmocniła pozycję negocjatorów Międzyzakładowych Komitetów Strajkowych. Władze PRL dostały jasny sygnał, że protesty nie są zjawiskiem lokalnym, lecz ogólnopolskim ruchem społecznym o bezprecedensowej skali.
Jeleniogórskie ślady „Solidarności”
W Jeleniej Górze pamięć o ruchu „Solidarności” przetrwała wszystkie polityczne zawieruchy. Szczególną rolę w kultywowaniu tej tradycji odgrywało Duszpasterstwo Ludzi Pracy przy parafii Podwyższenia Krzyża Świętego. To właśnie tam organizowano msze w intencji Ojczyzny, które gromadziły ludzi pragnących manifestować swoje przywiązanie do wartości wolności i sprawiedliwości.
Parafia stała się również miejscem licznych wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych. Te inicjatywy podtrzymywały ducha niezależności i społecznej odpowiedzialności, nawet w najtrudniejszych momentach stanu wojennego i późniejszych lat.
Niedzielny program uroczystości
Obchody rozpoczną się o godzinie 12:00 mszą świętą w Bazylice Mniejszej pw. św. św. Erazma i Pankracego. Po zakończeniu liturgii uczestnicy przejdą w uroczystym pochodzie ulicą 1 Maja, kierując się do miejsca, gdzie stanie nowy pomnik.
Przy kościele Podwyższenia Krzyża Świętego odbędzie się centralna część uroczystości. W programie przewidziano podniesienie flagi państwowej oraz przemówienia przedstawicieli organizatorów. Kulminacyjnym punktem będzie odsłonięcie pomnika „Solidarności”, który na trwałe wpisze się w krajobraz miasta.
Wydarzeniu nadadzą odpowiednią oprawę żołnierze 23. Śląskiego Pułku Artylerii z Bolesławca, którzy zapewnią wojskową asystę honorową. Podniosły charakter uroczystości podkreśli również występ Orkiestry Komendy Wojewódzkiej Policji z Wrocławia, która przygotowała specjalny repertuar na tę okazję.